Bu terimler nedir, neyi ifade eder, aralarındaki farklar nelerdir? Sırasıyla:
Organik Tarım-Hayvancılık
Organik tarım yöntemleri birçok ülkede yasa ve kurallarla çerçevesinde yönetilmekle beraber, standartların büyük bölümü bir şemsiye organizasyonu olan 1972’de kurulan IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements – Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu) tarafından oluşturulmuştur. IFOAM, organik tarımın amacını şöyle tanımlamıştır:
“Organik tarım toprakların, ekosistemin ve insanların sağlığının sürdürülmesini sağlayan bir üretim sistemidir. Olumsuz etkilere yol açan girdilerin kullanımına karşı ekolojik süreç, biyoçeşitlilik ve bölgesel koşullara adapte olmuş döngüye dayanmaktadır. Organik tarımın hedefi gelenek, yenilik ve bilimi birleştirerek paylaştığımız çevreye faydada bulunmak ve adil ilişkilerle yaşamın içinde yer alan herkes için iyi bir hayat sağlamaktır.”
IFOAM’a göre, organik tarımın dört temel ilkesi şunlardır :
- Sağlık İlkesi – Organik tarım toprak, bitki, hayvan ve insanın sağlığını birarada ve bölünmez şekilde gözetmeli ve iyileştirmelidir.
- Ekoloji İlkesi – Organik tarım yaşayan ekolojik sistem ve döngülere dayanmalı, onları devam ettirmeli ve birarada olmalıdır.
- Hakkaniyetlik İlkesi - Organik tarım, ortak çevre ve yaşam imkanlarıyla ilgili hakkaniyete dayanan ilişkiler üzerinde yükselmelidir.
- Sorumluluk İlkesi - Organik tarım, şimdiki ve gelecekteki nesillerin sağlık ve iyiliğini koruyacak şekilde sorumlulukla ve tedbirlilikle idare edilmelidir.
Doğal, Ekolojik
Ekolojik ya da doğal tarım, sürdürülebilir tarımı savunanların nihai hedefidir. Ekolojik tarım, organik tarım ile aynı değildir, ancak organik tarımla çelişmesi de gerekmez. Organik tarım yöntemleri de dahil olmak üzere, ekosistemi yaşatıp besleyen bütün yöntemleri içerir. Bunlar arasında sürmesiz tarım, çok türlü toprak-örtü katmanları, gıda-ormanları, barınak-sığınak şeritleri gibi yöntemler sayılabilir.
Ekolojik ve doğal kelimelerinin kullanılmasıyla ilgili herhangi bir yasal kısıtlama, ya da organik tarımdaki IFOAM gibi herhangi bir düzenleyici örgüt, yasal bir mevzuat yoktur. Bu durumda isteyen, istediği ürün veya yönteme doğal ya da ekolojik diyebilir.
İlgili Wikipedia Makalesi
“Free-Range” ya da “Özgür Gezen”
Adından da anlaşılabileceği gibi, en azından günün belli zamanlarında, hayvanların çevrili-ya da-sınırsız bir alanda serbestçe gezebildikleri bir yetiştirme yöntemini tanımlar.
“Free-Range” ile ilgili, organik tarımdakinin aksine, (ekolojik ve doğal tarımla benzer olarak), herhangi bir yasal düzenleme, ya da tanımlama yoktur. Dolayısıyla dileyen, bu terimi, dilediği gibi pazarlama amacıyla kullanabilir.
Organik tarım, hemen her zaman hayvanların özgürce gezmeleri ve gezinti alanları ile ilgili şartlar koyar. Ancak bunlar hayvan refahını minimum sağlamaya yetecek şartlardır, beslenmesinin doğadan karşılanması ile doğrudan ilgili değildir. Yani “organik” şartnamelere uygun bir çiftlik, hayvanlara sağlanan gezme imkanları açısından, uygulayıcıya bağlı olarak kimi zaman “free-range” bir çiftlik ile aynıdır, kimi zaman bundan daha azı, kimi zaman da fazlasıdır.
Yabaani ise, hem hayvanların her zaman için sınırsız gezinme imkanlarına sahip olmasını, hem de beslenmelerinin tamamını doğadan elde etmelerini hedeflemektedir. Bu bağlamda organik tarımdan ve free-range tanımlamasının belirli bir bölümünden ayrılıyoruz.
İlgili Wikipedia Makalesi
“Grass-Fed” ya da “Otla Beslenmiş”
Sığır, keçi, koyun gibi otçul hayvanların beslenme şekli ile ilgilidir. Biz her ne kadar “otçul” desek de, bu hayvanların modern çiftliklerdeki beslenme şekli tam olarak “otçul” değildir. Süt hayvanlarında süt verimi için, diğer hayvanlarda ise hızlı kilo alımı için buğday, mısır, arpa gibi kesif (yoğun) yemler kullanılmaktadır. Terimin ortaya çıktığı Amerika, Avustralya gibi ülkelerde ise “grass-fed”, tamamen özgür gezen, ve bu sayede de beslenmesini doğadan, doğal yollarla, yani otla karşılayan otçul hayvanları ifade eder.
Bu anlamıyla “grass-fed”, otçul hayvanlar açısından, Yabaani’nin hedeflediği üretim yöntemine çok yakındır.
İlgili Wikipedia Makalesi